Sự phát triển lớn mạnh của Đoàn đã đáp ứng kịp thời những đòi hỏi cấp bách của phong trào thanh niên nước ta. Đó là sự vận động khách quan phù hợp với cách mạng nước ta; đồng thời, phản ánh công lao trời biển của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô vàng kính yêu - Người đã sáng lập và rèn luyện tổ chức Đoàn. Được Bộ Chính trị, Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, Đại hội toàn quốc lần thứ 3 họp từ ngày 22 - 25/3/1961, đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 làm ngày thành lập Đoàn hàng năm. Từ đó, ngày 26/3 hàng năm, trở thành ngày vẻ vang của tuổi trẻ Việt
Từ ngày 26/3/1931 đến nay, để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng thời kỳ cách mạng, Đoàn đã đổi tên nhiều lần:
- Từ 1931 - 1936: Đoàn TNCS Việt
- Từ 1937 - 1939: Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương
- Từ 11/1939 - 1941: Đoàn Thanh niên Phản đế Đông Dương
- Từ 5/1941 - 1956: Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt
- Từ 25/10/1956 - 1970: Đoàn Thanh niên Lao động Việt
- Từ 2/1970 - 11/1976: Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh
- Từ 12/1976 đến nay: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Những thế hệ thanh niên kế tiếp nhau đã chiến đấu anh dũng vì độc lập tự do của Tổ Quốc, vì chủ nghĩa xã hội đã liên tiếp lập nên những chiến công xuất sắc và trưởng thành vượt bậc.